Week 1

Mijn eerste werkweek in het locale ziekenhuis zit er al op. De tijd vliegt!
Vele, vele indrukken heb ik deze week mijn netvlies en gevoelsleven mogen laten passeren. Grensverleggend mag ik wel stellen. Vaak met mijzelf in conflict komend en steeds weer opnieuw denkend dat het hier simpelweg 'anders' gaat dan thuis. Of het beter of slechter is wil ik geen oordeel over vellen. Het is 'gewoon' ... anders!
Ik voel mij soms een leerling, onhandig, onbeholpen en niet echt van nut kunnen zijn. Frustrerend! Zoveel weten en kunnen en toch eigenlijk ook weer niets weten en kunnen...
De mensen in het ziekenhuis zijn niet gewend om met vrijwilligers te werken en weten zelf nog niet goed hoe dit vorm te geven. Herhaaldelijk heb ik aangegeven om hier over te willen praten...en dan is plotseling iedereen weg of 'druk' bezig.... Geduld is toch een schone gave. Ik moet eerlijk bekennen dat ik bij het uitdelen van deze competentie niet vooraan in de rij heb gestaan. Bij het werken in het ziekenhuis kom ik mijzelf nu wel erg vaak, vooral hierbij, tegen. In mijn ogen kan het best wel wat efficiënter en uiteindelijk dus ook effectiever... Echter Niemand die klaagt? Ja ik!...dus niet! Braaf aanpassen maar Netje. Leer je vanzelf misschien toch nog ergens geduld opbrengen. Wát een uitdaging!
Op woensdagochtend kreeg ik weer een e.c.g apparaat onder mijn neus. Helemaal nieuw nog in de plastic. Uiteindelijk werken ze allemaal hetzelfde en had ik snel door hoe de bediening ging. Nu nog een patiënt. Die werd gewoon ergens vandaan gehaald en op de grond gelegd op en een stuk gordijnen stof. Aangesloten, op het knopje start gedrukt en weer doet ie het niet! Vreemd????
Patiënt retour 'afdeling' en die gebruiksaanwijzing maar uitvoerig bestuderen. Zit die er dus niet bij! Alleen alle afwijkende hartritmes. Wel vreemd dat er met de donaties van apparatuur steeds ergens iets niet klopt....of ligt dat aan mij? Wel zo handig om eerst dat apparaat aan de praat te krijgen voordat je ritmes gaat lezen! Geen apparaat geen ritme.
Ik ga thuis wel op internet zoeken en dan kijken wij verder. Geen gebruiksaanwijzing te vinden, dan maar een mail sturen. Trouwens....zou het niet ook iets met de stroom toevoer te maken kunnen hebben? Al deze apparaten komen uit het Westen waar men gebruik maakt van een netspanning tussen de 220 en 240 volt. De stekker is eveneens van Europese afmeting. Past normaal gesproken niet in de Ugandeese stopcontacten....maar met een pen kun je veel regelen en dan past het wel...
De stroomtoevoer ligt hier toch net even anders ...áls er al stroom is. Is er een generator aanwezig? Dan gaan wij dit eens uitproberen...zou zomaar kunnen dat het simpelweg aan de 'power' ligt. Mijn fõhn begeeft het namelijk ook steeds na een aantal seconden...
Lukt het niet met de generator dan gaan we de stekker vervangen. Even gegoogled ;-)
Veder heb ik deze ochtend meegekeken en geholpen bij de administratie van het HIV spreekuur. Mensen met een HIV infectie komen regelmatig ter bloedcontrole naar dit ziekenhuis. Woensdag en vrijdag ochtend kunnen ze tussen 8.00-12.00 uur hun bloed laten controleren. Medicatie kan dan zonodig aangepast worden. Tussendoor lopen ze dan ook maar even binnen op de 'poli' en wegen zichzelf. Niemand die iets zegt, opschrijft of vreemd opkijkt. Alles vanzelfsprekend. Zou je bij ons een moeten doen... Even de poli oplopen tussen alles en iedereen door, op de weegschaal gaan staan en weer weglopen zonder ook maar een woord gesproken te hebben. Braaf kloppen op de deur en wachten totdat iemand je toelaat, willen weten waarvoor die persoon komt. En dan begint het...meekijken, opschrijven, registreren en verantwoorden... En toch werkt het op de manier zoals het hier gaat ook...volgens mij is dat een stuk eigen verantwoordelijkheid dragen voor je eigen gezondheid en het vertrouwen hebben dat de patiënten dat ook kunnen. Hoe zei die arts dat ook alweer...symptomatisch behandelen ;-)
De hele administratie wordt, eveneens op dit spreekuur, handmatig gedaan. Alles wordt minstens 3 x ergens opgeschreven en minimaal 6 x ...of zoiets, gecontroleerd. Heeft zo toch z'n voordelen. Je kunt het altijd wel ergens terugvinden. Nooit problemen met de computer! Wel zo handig. Zeker gezien de stroom voorziening en toevoer hier. Regelmatig valt het hele handeltje uit. Nu heeft de computer wel een accu of ie bestand is tegen die regelmatige stroomstoten is maar de vraag. Zou zo het spreekuur niet kunnen doorgaan. Je zou maar de halve nacht gereisd hebben, vanaf 6 uur staan te wachten en dan helaas.... de computer doet het niet. Kom overmorgen maar terug. Kun je toch echt niet verantwoorden! Gelukkig... Hoeft hier ook niemand over na te denken. Niet nodig! Geen computer die de boel kan ontregelen. Was zo onhandig nog niet...die goeie oude tijd!
De patiënt komt gewoon tijdens dit spreekuur binnenlopen, zegt zijn naam, woonplaats én leeftijd (ook handig hoef je nooit te rekenen zoals bij ons). Wat maakt het ook eigenlijk ook uit of je in maart of in december in een bepaald jaar geboren bent? 20 is 20, 44 is 44, toch?
Alle patiënten krijgen vervolgens een bloedbuisje voorzien van hun naam en code en gaan netjes naar het laboratorium voor de prik. Zo rond de 100 patiënten zijn deze ochtend op het spreekuur geweest. Een grote diversiteit aan leeftijden. En aan de buitenkant is er wederom niets te zien....
Toch best een vreemde ervaring zoveel mensen met positieve HIV bij elkaar. Heb ik in elk geval nog nooit op 1 dag gezien. Het lijkt bijna alsof iedereen geïnfecteerd is...en gelukkig wordt er heel open over gesproken. In het begin vond ik dat wennen. Kun je dat wel vragen aan mensen? Maar het lijkt alsof het de 'normaalste' zaak van de wereld is en dat is het hier ook. Helaas nog steeds meer regel dan uitzondering.
Als je met een 'groot papier/dossier' door het gebouw loopt weet je al dat die patiënt HIV positief is. Hij/zij wordt dan behandeld volgens dat speciale programma. En niemand die raar of vreemd reageert. Kunnen wij nog wat van leren. ' oordeel niet ... verwonder je slechts.
Dus ja...ik vraag het gewoon en uiteraard dan nog veel meer. Bij het uitdelen van de competentie nieuwsgierigheid stond ik wel vooraan in de rij ;-). Je kunt tenslotte ook maar op 1 plaats staan. En dan maak ik maar meteen gebruik van mijn competenties en de rest valt altijd nog wel bij te leren ...of niet!
De poli die gebruikt wordt voor de HIV patiënten dient op andere dagen als poli/ gynaecologie/consultatiebureau. Zag ergens een poster hangen van vaccinaties. Aahah, dan maar eens even vragen hoe dat hier geregeld is met vaccineren bij kinderen. En wat zijn ze toch blij met mijn vragen....als ik ze stoor tijdens het regelmatige dutje, facebook checken of krant leEn tijdens hun spreekuur. Ze maken vast een groot kruis ( of ze dat bij de orthodoxe kerk ook doen weet ik eigenlijk niet) als die 2 weken voorbij zijn. Heb ze snel uit de droom geholpen...na mij volgen nieuwe vrijwilligers. Heeft toch ook zo zijn voordeeltjes om als eerste ergens te beginnen en nieuwsgierig te zijn...
En net als bij ons is er een groeiboekje (kaart) mét een vaccinatieschema! De Ugandeese RIVM dus! Wát hebben wij toch vaak een verkeerd beeld van dit mooie continent. Het beeld van AIDS en onderontwikkeling overheerst...er is echter nog zoveel meer hier waar wel aandacht aan besteedt is. Ach, en het kan altijd beter zelfs bij ons! Het is er!!! Fijn om te zien! Toch ook hier positief blijven kijken. Even Triple p'tje toepassen.

Uiteraard zijn er verschillen tussen ons groeiboekje en dat van Uganda en zijn er verschillen in vaccinaties. Het systeem is hetzelfde. Natuurlijk blijft het de vraag of de ouders braaf iedere keer komen. Die vraag moet ik nog stellen. Heb nog een weekje de tijd hiervoor.

Nadat het spreekuur bloedprikken was afgelopen ...althans bijna... Want wat schetst mijn verbazing? Natuurlijk...er komen hier ook mensen nog op het allerlaatste nippertje of nét te laat! Het lijkt bijna alsof ik thuis aan het vaccineren ben. Er zijn echt niet zoveel verschillen in gedrag tussen mensen op de diverse continenten! Het lijkt maar zo ...waarschijnlijk simpelweg omdat er een andere taal gesproken wordt en men elkaar niet verstaat of begrijpt? Misschien een beetje andere opvattingen over normen en waarden mogelijk ook nog eens afhankelijk van de omstandigheden? Ik geloof dan houdt het ook ver op...
Gelukkig zijn de buisjes nog niet weggebracht en na een preekje van de assistente mogen de patiënten toch nog snel hun bloed laten controleren. Brengen dan braaf hun eigen buisje terug want onder tussen zijn wij al voor keer x de buisjes aan het tellen, rangschikken, controleren met de ingevulde lijsten. En ja hoor foutje ontdekt! Tijdens het schrijven van de codes moest ik van 1599 naar 1601 gaan. Het werd zelfs voor mij opgeschreven!
Ik vond het al vreemd toen het gebeurde...heb waarschijnlijk ook zo gekeken. Dacht dat zal hier wel zo moeten, bepaald systeem of zo...? Zeg er maar niks van. Ik wil nu ook weer niet als de betweterige blanke overkomen. Vraag al veel laat staan dat ik ga corrigeren.
Foutje dus! En bedankt! Gelukkig hoefden wij maar een aantal buisjes te wijzigen ...althans de assistent. Hij had namelijk handschoenen aan. En je kunt nu niet voorzichtig genoeg zijn. Dan kan het 'ongeluk' wel in een heel klein hoekie zitten.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik het een vreemde gewaarwording vond dat foutje met die codes. Tellen is hier echt niet zo vanzelfsprekend! Als je tot 10 kunt tellen wil dat niet meteen zeggen dat je de rest ook weet... Grote valkuil! Dus? Goed blijven meedenken en opletten. En er de volgende keer zeker iets van zeggen! Het is toch nog altijd zo dat na 1599 gewoon 1600 komt. Ook hier in Uganda.

De bloedbuisjes werden uiteindelijk met alle gegevens in een doos ingepakt en zouden naar een ander ziekenhuis gebracht worden om te analyseren. Of ik misschien mee wilde? Ja hoor...even kijken hoe het er in dat ziekenhuis aan toe gaat. Nieuwsgierig waren wij toch al! De chauffeur staat buiten de poort te praten en heeft blijkbaar niet zo'n haast. Ik vraag mij nu af? Hoeven die buisjes dan niet op een bepaalde temperatuur bewaard te worden of binnen een bepaalde tijd geanalyseerd te worden? Ze staan nu te staan op de tafel en de temperatuur is zeer aangenaam ..heet! De assistent gebaard mij dat ik nog 'even geduld' moet hebben...nu heb ik inmiddels geleerd dat 'even' iets langer is dan het 'even' wat wij gewend zijn...maar na een half uur wachten was mijn geduld op. Had mijn best genoeg gedaan!
Over die buisjes maakte ik mij allang niet meer druk. Wel over die chauffeur. Niemand die er iets van zegt en als ik er iets van zeg wordt ie boos. Ja zeg! Werken moeten wij allemaal niet kletsen. Doe je maar in je eigen vrije tijd. Gevolg...ik kon niet meer mee naar dat andere ziekenhuis omdat de chauffeur niet meer terug kwam. Ach flexibel zijn wij gelukkig ook nog. Alles, maar dan ook letterlijk álles kan hier zomaar veranderen. Als er érgens pragmatisch gedacht en gehandeld wordt is het wel in Afrika of op zijn minst in Uganda! Regent het ligt het leven compleet stil, niemand die nog iets doet totdat het stopt met regenen. Heb je een afspraak en komt je afspraak niet opdagen? Ja dan niet! Ga je maar weer naar huis. Volgende poging... Iets wat voor ons Westerlingen soms onvoorstelbaar is en af en toe ook voor razernij zorgt. Ook bij mij hier ...soms...grenzen verleggen wilde ik toch?
Als je íets leert hier is het wel anticiperen op de situatie!

's Middags moest ik naar Nafasi om boodschappen te halen voor..... Ons uitstapje!!!!
Een heus echt uitstapje staat er gepland. Naar de botanische tuin mét speeltuin aan het Victoria meer in Entebbe. Nemen wij gelijk afscheid van het hoofd van de huismoeders. Zij werkt volgende week voor het laatst bij Nafasi. Haar echtgenoot is overgeplaatst voor zijn werk en het is te ver voor haar om op en neer te reizen naar Nafasi. De afgelopen 2 weken zijn wij dus druk bezig geweest met overleggen, plannen en voorbereiden. Ik heb besloten om dit uitstapje te financieren van jullie sponsorgeld. Zo heeft iedereen er weer iets aan. Toch?
Om de kosten zo laag mogelijk te houden nemen wij alle boodschappen zelf mee. Maken er meteen een groot picknick festijn van. Wel hebben wij een grote afscheidstaart oftewel een 'farewel cake' laten bakken. Maakt het toch feestelijk ondanks het afscheid nemen. Doen wij dan met een lach en een traan!
Zo gezegd zo gedaan...op naar de supermarkt en een voorraad drinken, brood, beleg,fruit, pampers en snoetepoetsers ingeslagen. Het lijkt wel voor een weeshuis ;-)...
Amper in staat om dit allemaal op te tillen besloten de huismoeder en ik om geen boda te nemen. We blijven dood achterop dat ding met al die zware tassen, tenminste ik wel. Vind het al een hele kunst als ik mijzelf op die boda overeind kan houden. Laat staan om er nog wat boodschappen voor en naast je ... en zo te hebben. We gaan met een taxi. Die chauffeurs zijn altijd erg blij met ons...maar niet met onze boodschappen! Wij leggen dan aardig wat gewicht in de schaal en in dit geval in die taxi.... Niet zeuren! Houden wij, dankzij mijn gulle sponsors, de economie tenminste aan het draaien! En ook nog op diverse fronten. Thuis is de economie een ramp hier begint ie te floreren...als is het maar tijdelijk!

Bij aankomst in Nafasi nog even met de kinderen geknuffeld, boodschappen uitgepakt en snel naar huis. Moest ook nog zelf boodschappen halen. En dat doe ik in mijn eigen dorp. Braaf de plaatselijke economie ook een beetje steunen. Iedere kleine beetjes helpen!

Dan is de grote dag aangebroken. Ik heb mijn privé chauffeur inmiddels aardig onder controle...;-)!
Zoals afgesproken stond hij een uur eerder dan normaal op mij te wachten. Ik zal er thuis vast aan moeten wennen om weer zelf naar mijn werk te rijden...in een auto.
Dus ruim op tijd op Nafasi aanwezig om het ronddartelend opgewonden grut mee onder bedwang te houden. Ooooooo wat is het toch allemaal spannend voor ze. Sommigen gaan voor de eerste keer in een auto, verder weg dan het dorp waarin Nafasi gelegen is. Ik herinner mij nog het uitstapje van vorig jaar.... Tijdens het ritje in de auto begon één van de meisjes in het Swahilis te zingen, de hele reis in de auto...zodra de automators, stopte zij ook. Toen wisten de huismoeders dat zij in Kenia geweest moest zijn omdat zij in die taal zong...een nieuwe invalshoek... Ijzingwekkend vond ik dat destijds.
Wie weet hoe de kinderen vandaag zullen reageren....
De huismoeders zijn druk in de weer met de boodschappen, fruit snijden, boterhammen smeren etc. Ondertussen geef ik de kleintjes een luier. Voor vandaag mag dat! Extra ingekocht. Anders zouden wij een halve kledingkast mee moeten slepen want zindelijk is het nog niet allemaal. Met een grote kans op een plas op onze eigen kleren ook nog. Reserve kleding heb ik niet bij mij.
Het busje arriveert en de kinderen zijn niet meer te houden. Hup mét knuffel en al in die bus! Ik zit en ben er niet meer uit te krijgen denken ze vast. En gelijk hebben ze! Snel nog de één een luier omdoen, de ander een schone broek geven van alle opwinding al een ongelukje gebeurt. Daar nog een paar schoentjes aan, boodschappen in de bus en klaar voor vertrek! Daar zitten wij dan... 11 volwassenen en 9 kinderen in een klein busje op naar Entebbe. Niks kinderstoeltjes, autogordels. Gewoon kind op schoot of alleen op de bank en gaan met die bus. Hoezo pragmatisch? Het werkt toch. Ik wil er verder niet eens over nadenken!
En wát zijn het weer voorbeeldige kinderen! Compleet onder de indruk van alles wat hun netvliesje passeert blijven ze stil zitten op schoot of op hun plaats. Niks geen gezeur over dorst hebben, honger hebben, hoe lang duurt het nog.Wat gaat er nu in hun kleine brein om? Hebben ze al eens in zo'n busje gezeten? Met wie dan? Waar naartoe dan? Of is het hun eerste ervaring met dit voertuig? Zijn ze bang? Of juist blij en opgewonden? Op mij komen ze overdonderd over... Stil en alleen maar kijkend, observerend. Indrukwekkend en tegelijkertijd ontroerend om te zien.
En bah! Onderweg begint het te regenen. Weken is het droog geweest en nu dit. Hadden wij misschien de weerhouden ook in onze plannen moeten betrekken? Normaal gesproken trekken die zich toch ook weinig aan van onze plannen, toch?
We zien het wel. We beginnen de dag in de botanische tuin gewoon...nat! De kinderen trekken zich er niets van aan, waarom wij dan wel? Koud is het gelukkig niet. zijn tenslotte wel nog steeds in Afrika.
We beginnen onder een overdekt terras met de tafels aan elkaar te schuiven de taart aan te snijden. We laten onze dag toch zeker niet verpesten door een paar dikke en natte druppels hemelwater?
De kinderen blijven braaf zitten smullend van hun stuk taart en pakje drinken. Een genot om te zien! En wat schetst onze verbazing? De weergoden zij ons toch goedgunstig gezind! De zon breekt door en het is geweldig in de botanische tuin. We wandelen met de kinderen er doorheen, genietend van hun enthousiasme en al het moois wat ons omringd hier. Wat een diversiteit aan flora en fauna. Een prachtig mooi kleurenpallet zo net na de regenbuien. Uganda op z'n mooist! De rode aarde steekt geweldig af tegen het groen erlangs. En wát voor groen! Eeuwen oude bomen in diverse vormen. Een stuk jungle en mooi open stuk groen land met een prachtige parapluboom. In de verte tussen het mooie groen door nemen wij Lake Victoria waar.
Water mét een rood strand! Voor de meeste kinderen een eerste kennismaking met een meer/strand. En bang voor water zijn ze ook nog niet...een enkeling daar gelaten. Gaan we even mee oefenen. De huismoeders schieten allemaal in de stress als de kinderen te kort bij het water komen. Niemand kan er namelijk zwemmen! Ik wel...laat maar lekker ontdekken zou ik zeggen. Even uitkijken en geef een gil als er iemand in valt. Spring er wel in en haal het kind er uit. Ik kan zwemmen. Is voor ons eigenlijk ook 'normaal' dat bijna iedereen kan zwemmen. Hier dus echt niet. Een uitzondering als je kunt zwemmen. Het kost een vermogen om het te leren en krijgt dus zeker niet het predicaat primaire levensbehoefte.
Nu sta ik ook niet te popelen om in dit meer te springen. Het heeft de naam om niet echt schoon en fris te zijn....dat is toch geen reden om er niet in te springen moest het nodig zijn.
Is niet gelukkig ook niet nodig geweest. Braaf hebben de kinderen alleen maar kennis gemaakt met Het water en een aanspoelde golf op het strand en heerlijk gespeeld in het zand. Een fruitpicknick op het strand! Hoe mooi en bijzonder is dat? Onder een van hout gemaakt zitje, oversekt en uitkijkend over het meer en genietend van een stralende zonnige middag. Ik ín de zon....de huismoeders en kinderen fijn beschut tegen de zon.
Na de fruitlunch verplaatsen wij het grut richting schaduw en speeltuin. Lekker onder de bomen. Nog even een paar boterhammen als energieboost en laten ontdekken zou ik zeggen. en dat doen ze....als jonge veulentjes dartelen ze over de wei, op de glijbaan, de schommel en simpelweg kijken! lEen paar huismoeders houden de wacht en samen met een andere huismoeder en vrijwilligster wandelen wij nog een rondje door die tuin. Op de teenslippers uiteraard.... Niet echt handig als je over keien en langs riviertjes moet klimmen. Zonder bescherming op de armen en benen door struikgewas loopt... Goed voorbereidt weer...
De huismoeder is net zo bang voor alles wat kruipt en beweegt als mij. En zij is hier opgegroeid??? Hilarisch wij met z'n tweetjes bibberend door die jungle lopend toch onze nieuwsgierigheid niet kunnen bedwingen.
Komen wij na een klim door een jungle gedeelte uit op een prachtige wei met geweldig mooie bomen. Torenhoge palmbomen met alleen in de kruin bladeren...een andere boom met een zeer aparte vogel met lange witte staart. Terwijl de andere vrijwilligster druk bezig is het beest te analyseren... Draait ie zijn hoofd om en blijkt het een AAP te zijn. Zit die hele boom vol apen!!! Nou Netje wegwezen daar! Van apen moet ik echt niks hebben sinds mijn Kenia avontuur. Brrrrrr ze zijn zo onvoorspelbaar!
Braaf en iets sneller naar de rest gelopen en daar fijn blijven zitten met de kinderen in de speeltuin. Hopend dat die apen zich in die boom ook bezig blijven houden en ons niet als speelgoed gaan zien.
Rond de klok van vier hebben wij onze terugreis aanvaard en viel de één na de ander in slaap. Tevreden en onder de indruk van een prachtige mooie nieuwe levenservaring!
Dank jullie wel dat de kinderen en het team van Nafasi dit dankzij jullie donaties hebben mogen meemaken. En dank jullie wel dat ik hier wederom getuige van mocht zijn. Het blijft bijzonder om het steeds weer te mogen zien en ervaren!

En wát een contrast ik dan weer op vrijdag ochtend in het ziekenhuis ontmoet.... Een wachtkamer vol patiënten. Geduldig wachtend op hun beurt. Schreeuwende en huilende kinderen, doodzieke en huilende volwassenen. Heb ik hier nog iet gezien...zelden dat een volwassenen huilt.
En nog steeds kan ik niet achterhalen waar ik van nut kan zijn. Plotseling word gevraagd of ik vloeistoffen kan mengen voor de antibiotica. Ja hoor kan ik ook en het spuiten ook nog. Wel graag even uitleggen wát ik spuit en hoeveel. Twee flacons oplossen en spuiten in het infuus naaldje. Niks vooraf doorspuiten met NaCl. Gewoon de antibiotica erdoorheen spuiten. Gelukkig wel niet alles ineens. Na spoelen hoeft ook niet. Kom morgen maar weer terug. Deze patiënte heeft ruim een half uur op de behandelbank gewacht voordat iemand tijd had de medicatie te geven. En ik stond erbij en keek ernaar...had voorzichtig ook al eens gevraagd...en de flacons gepakt....Dat checken van hun mobieltje, de nieuwsberichten in de krant en die ellendig dubbele administratie krijgen dan toch op de één of andere manier hogere prioriteit. Ondertussen mag ik bij een aantal oudere mensen de bloeddruk meten, de temperatuur onder armen stoppen en wegen. De temperatuur wordt in Fahrenheit gemeten.
Bij alle baby's wordt de temperatuur gemeten. Op de muur hangt een briefje met de omgerekende waardes in Celsius. Ik meet bij een baby de temperatuur..het kind voelt loeie warm aan, transpireert hevig en toch geeft de thermometer maar 36 aan. Ik vraag toch maar even of dat ding goed werkt. Ja hoor hij geeft toch iets aan... Ok dan maar.
Baby's worden gewogen samen met hun moeder en dan even op de arm bij een verpleegkundige. Het verschil is het gewicht van de baby. Ook hier blijkt het tellen een probleem. 69 kilo mét baby en 63 zonder baby wil zeggen dat de baby 6 kilo weegt. Zomaar geloven doen ze dat niet... 3x gecontroleerd en opschreven. Ach uiteindelijk had ik het bij het juiste einde. 6 kilo weegt de baby. Een klein verschilletje in rekenen. Hoofdrekenen leren ze hier misschien ook niet. En dan blijf ik het wel vreemd vinden dat de verpleegkundigen vele medische handelingen doen, antibiotica oplossen en spuiten en toch niet goed kunnen rekenen. Zou het altijd goed gaan dan??? Moet en wil ik daar over nadenken? Ondertussen krijst een baby hartverscheurend. Moeder krijgt het kind niet stil. Ga maar bloedprikken.
Ik kan er geen zinnige structuur ontdekken in al deze werkzaamheden. alles loopt door elkaar.
Jaja geduld is een schone gave...en de aanhouder wint nog altijd! Braaf volhouden dus Netje. Rome en Keulen zijn tenslotte ook niet op 1 dag gebouwd.
Aan het einde van de ochtend wederom geholpen bij een besnijdenis. Deze keer een jongen van 7 jaar. Hij begreep iets beter wat er ging gebeuren en stond met een angstige blik de voorbereidingen gade te slaan. Ik zag drie steriele setjes liggen...volgen er nog meer vroeg ik? Ja hoor.
Geen volledige narcose? Dat duurt te lang en teveel nazorg. Plaatselijke verdoving gaat sneller en minder bijwerkingen...lichamelijk misschien. Maar wat doet het met het psyche van zo'n kind vraag ik mij dan af? Hier, zo legt de verpleegkundige uit, wordt er tenminste nog verdoofd al is het dan plaatselijk. In de dorpen gebeurt de besnijdenis zonder verdoving.
Het kind kleedt zich uit en krijgt een plastics schort aan, een soort operatiehemd. Gaat op de behandelbank liggen en ik pak zijn handjes vast die nog vol met zand zitten. Ik vind het schrijnend en probeer het kind te troosten op het moment dat de verdoving gezet gaat worden. Heel even huilt hij hard. Het gaat mij door merg en been... Ik hoop maar dat die verdoving nu snel, lang en zeker volledig werkt. Deze arts werkt met een scalpel. Hupsakee eraf met het handeltje, vastnaaien de rest, gaasje met vaseline eromheen, afgeplakt met gewoon gaasje en klaar. Receptje voor pijn bestrijding en een antibiotica kuurtje en door naar de volgende. Godzijdank heeft de plaatselijke verdoving gewerkt en heeft het manneke niks gevoeld van de hele ingreep. Nu ik dit gezien heb wil ik mij niet eens een beeld vormen van hoe het er in de dorpen zonder verdoving aan toe gaat. Dan is alles beter hoe dan ook! Áls er maar verdoofd wordt! Hoe snel verleg je je grenzen...?
De verpleegkundige legt nog uit dat bij alle kinderen die een besnijdenis ondergaan vooraf eerst een HIV test wordt gedaan. Dat kan hier binnen een paar minuten getest worden. Als ik mij goed herinner duurt dat bij ons toch ietsje langer... Waar heeft de ontwikkeling dan stil gestaan? En waarom zou deze informatie niet gedeeld kunnen worden met ons?
Indien een kind positief is gaat de besnijdenis niet door. Simpel weg omdat het immuun systeem dan verzwakt is en er een grotere kans is op complicaties. Besnijdenissen bij jongens worden al vanaf geboorte gedaan. Zo, das al jong! Soms is het toch even slikken voor mij, verstand op 0 doorgaan en thuis zal ik er nog eens rustig over nadenken. Er komt teveel op mij af nu.
Ik vind het bijwonen van 1 besnijdenis op een dag meer dan voldoende. Hou het dan ook voor gezien voor vandaag. Help het kind in zijn kleren en breng het terug naar zijn ouders die ergens in die wachtkamer zitten....
Tot slot voor mijn weekend dan eindelijk kans gezien om te praten over verwachtingen en samenwerkingen.
De verpleegkundigen hier zouden het fijn vinden als de vrijwilligers in de wachtkamer met de wachtende patiënten gaan praten. Een soort intake gesprek voeren. Naar de klachten vragen, hoe lang ze deze al hebben...etc. en dat opschrijven op het dossier. De meeste mensen kunnen wel redelijk Engels praten. Hoop het ook...
Deze voorinformatie zou voor de artsen een grote tijdswinst zijn tijdens het spreekuur. Hij/zij hoeft dan maar te herhalen, te controleren en te handelen.
Verder zijn gespecialiseerde verpleegkundigen welkom. Dan kunnen ze ingezet worden op die afdelingen en kan kennis en ervaringen uitgewisseld worden.
Op de 'afdelingen' zijn alle extra handjes welkom. Net zoals thuis dus...alleen is het hier echt dubbel oppassen geblazen. Safety first!!!
Een mooie opdracht voor de komende week....

Mijn weekenden gebruik ik vooral om al de opgedane indrukken een plaats te kunnen geven en zo goed als mogelijk te verwerken. Soms lukt dat, soms ook niet. Het schrijven van mijn verslagen helpt hierbij.
Ontspanning zoek ik door even naar de stad te gaan om boodschappen te halen en een kop koffie te gaan drinken in een restaurantje of bistro. Hierbij maak ik steeds gebruik van mijn eigen boda chauffeurs. Zij werken gelukkig ook op zaterdag en ik mag ze bellen om mij van links naar rechts te transporteren.
Tijdens het wachten op één van hen werd ik aangesproken door een politie agent...ojee en het zijn al zo mijn vriendjes hier... Ik blijf ze eng vinden met al dat schietgerei er omheen. Zo'n ding zou toch maar eens per ongeluk vanzelf afgaan? Ben ik zomaar getuigen van iets waar ik liever niet aan wil denken en al helemaal niet wil meemaken.
Gelukkig wilde die politie agent alleen maar 'vriendjes' met mij worden. Zijn we nu toch zei ik..wij praten toch met elkaar! En als 'vrienden' onder elkaar mag ik je vast een paar vragen stellen. Vertel mij eens hoe dat hier nu geregeld is met al die verschillende agenten. Ik begrijp,er niks van en vind het behoorlijk angstaanjagend allemaal. misschien kan een beetje uitleg voor enige helderheid zorgen en mijn onrust wegnemen. Wie is nu wie en wat doet iedereen precies. En handig om te weten hoe dat hier werkt. Je zou er maar eens eentje nodig hebben? Scheelt je een hoop tijd en ellende als je dan weet naar wie je moet gaan. Hij begon mij net uit te leggen dat er 6 verschillende ' soorten' agenten zijn. Toen arriveerde mij boda chauffeur die zich helemaal wezenloos schrok toen hij mij met die agent zag praten. 'Are you in troubles????' Now! Why? You are talking to an police officer. Ja en? Of het hier niet gebruikelijk is heb ik nog niet goed kunnen achterhalen.
Ik heb er in elk geval een nieuw 'vriendje' bij....eentje bij de politie! Hoe cool is dat ;-)....
Zou zomaar eens handig kunnen zijn...hoop alleen dat ik hem nooit nodig heb!

Het zonnetje schijnt nu heerlijk en ik ga vandaag eens de echte mzungu uithangen en mijn middag aan een zwembad doorbrengen. Boekje mee, muziekje aan mijn oortjes aanbieden en relaxen maar!
En dat kan allemaal door simpelweg door een deur te stappen naar een 'andere' wereld...Was het maar zo simpel!!!

Liefs,
Netje